Дорогие трансгендерные люди, союзники, дружественные специалисты. В процессе подготовки наших исследований и материалов, Alma-TQ подготовили глоссарий основных терминов, связанных с трансгендерностью.
Мы рады поделиться им на русском и казахском языках и уверены, что глоссарий корректной терминологии будет полезен вам и в вашей работе. Также мы приветствуем его распространение среди ваших близких и коллег.
Пожалуйста, не забывайте указывать источник при использовании в вашей работе.
Трансгендерный человек (люди) – человек/люди, чья гендерная идентичность не соответствует полу, зарегистрированному при рождении.
Трансгендер адам (адамдар) – гендерлік сәйкестігі туылған кезде тіркелген жынысына сәйкес келмейтін адам/адамдар.
Гендерная идентичность – ваше внутреннее ощущение и осознание того, что вы мужчина или женщина или и то и другое, или ни то ни другое.
Гендерлік сәйкестік- сіздің ер немесе әйел немесе екеуі де, немесе басқа да тұлға екеніңізді ішкі сезіну және тану.
Пол, зарегистрированный при рождении – тот пол, который был определен вам в роддоме, и в последствии записан в свидетельство о рождении и другие документы.
Туылған кезде тіркелген жыныс– перзентханада анықталған және кейіннен туу туралы куәлікте және басқа да құжаттарда жазылған жыныс.
Гендерно-неконформные люди, гендерквир – обычно используется как зонтичный термин для людей, чья гендерная идентичность отличается от принятой в их культуре для их пола, зарегистрированного при рождении.
Гендерлі үйлесімді емес адамдар, гендерквир - әдетте гендерлік сәйкестігі олардың мәдениетінде туған кезде тіркелген жынысы үшін, қабылданған мәдениеттен ерекшеленетін адамдар үшін қорғаныс термин ретінде пайдаланылады.
Гормональная маскулинизация/феминизация - прием гормональных препаратов, направленный на физические изменения вашего тела, в соответствии с вашей гендерной идентичностью. Иногда это еще называют гормональной или заместительно-гормональной терапией (ЗГТ).
Гормоналды еркектәріздестік / әйелтәріздестік– гендерлік сәйкестігіңізге сәйкес, сіздің денеңіздің физикалық өзгеруіне бағытталған гормоналды препараттарды қабылдау. Кейде гормоналды немесе алмастырушы-гормоналды терапия (АГT) деп аталады.
Феминизирующие/маскулинизирующие операции - хирургические операции, направленные на снижение дистресса, дискомфорта, изменение тела в сторону комфортного состояния, в соответствии с гендерной идентичностью человека. Это могут быть такие операции, как: мастэктомия, маммопластика, гистероэктомия, орхиоэктомия, фаллопластика, вагинопластика, так и другие косметические операции.
Әйелтәріздендіруші/еркектәрізтендіруші операциялар - адамның гендерлік ерекшелігіне сәйкес күйзелісті, жайсыздықты төмендетуге, денені жайлы жағдайға қарай өзгертуге бағытталған хирургиялық операциялар. Бұл мастэктомия, маммопластика, гистерэктомия, орхиэктомия, фаллопластика, вагинопластика және басқа косметикалық операциялар болуы мүмкін.
Трансфобия – это широкий спектр негативных чувств по отношению к трансгендерным людям. Трансфобия часто принимает форму отказа признавать право на выражение человеком своей гендерной идентичности. Подобно другим формам дискриминации, дискриминационное или нетолерантное поведение может выражаться непосредственно (в форме преследования, нападения или убийства) или косвенно (в форме отказа воспринимать трансгендерных людей на равных с нетрансгендерными).
Трансфобия – трансгендер адамдарға қатысты жағымсыз сезімдердің кең спектрі. Трансфобия көбінесе адамның өзінің гендерлік сәйкестігін білдіру құқығын мойындаудан бас тарту түрінде болады. Дискриминацияның басқа түрлері сияқты, кемсітушілік немесе төзімсіз мінез-құлық тікелей (қудалау, шабуыл немесе кісі өлтіру түрінде) немесе жанама түрде (трансгендер адамдарды трансгендер емес адамдармен тең дәрежеде қабылдаудан бас тарту түрінде) көрсетілуі мүмкін.
Мисгендеринг – так называют трансфобное обращение к трансгендерным людям, когда в их отношении употребляются местоимения, гендерированные окончания слов и другие языковые формы, не соответствующие гендерной идентичности человека.
Мисгендеринг – трансгендер адамдарға қатысты есімдіктер, сөздердің гендерлік аяқталуы және адамның гендерлік сәйкестілігіне сәйкес келмейтін басқа да тілдік формалар қолданылған кезде трансфобтық үндеу осылай аталады.
Деднейминг – так называют трансфобное обращение к транслюдям, когда в их отношении употребляются паспортное, данное при рождении имя, не соответствующее гендерной идентичности человека и не используемое им самим/самой в отношении себя.
Деднейминг – трансадамдарға трансфобтық жүгіну, оларға туылған кезде берілген паспортағы, адамның гендерлік сәйкестілігіне сәйкес келмейтін және өзіне қатысты пайдаланбайтын есімді пайдалану осылай аталады.
Трансгендерный переход (переход/транзишн) – обычно комплекс мер, направленных на подтверждение и принятие гендерной идентичности, может включать как социальные, так и медицинские компоненты. То, что включается в понятие трансгендерного перехода, сугубо индивидуально. Руководствуйтесь только своим личным опытом, когда описываете свой трансгендерный переход.
Трансгендерлік ауысу (ауысым/транзишн) – әдетте гендерлік сәйкестікті растауға және қабылдауға бағытталған шаралар кешені, әлеуметтік те, медициналық та компоненттерді қамтуы мүмкін. Трансгендерлік ауысу ұғымына жататын нәрселердің бәрі әр адамда әртүрлі. Трансгендералық ауысуды сипаттаған кезде тек жеке тәжірибеңізді ғана басшылыққа алыңыз.
Юридическое признание гендера – это процесс, результатом которого является получение транс* человеком документов, удостоверяющих личность (например удостоверение личности, паспорт, свидетельство о рождении и другие документы, такие как водительские права, диплом и т.п.), соответствующих его/ее/их гендерной идентичности. Может включать смену гендерного маркера, смену фамилии имени и отчества, смену идентификационного номера (ИИН), в зависимости от правовых возможностей и желания человека.
Гендерді заңды түрде мойындау - оның нәтижесі транс*адамның жеке басын куәландыратын құжаттарды (мысалы, жеке куәлік, төлқұжат, туу туралы куәлік және жүргізуші құқығы, диплом және т.б. сияқты басқа да құжаттар) алуы болып табылатын процесс. Гендерлік маркерді ауыстыру, тегін және әкесінің атын ауыстыру, адамның құқықтық мүмкіндіктері мен қалауына байланысты сәйкестендіру нөмірін (ЖСН) ауыстыру енгізілуі мүмкін.
Документы, соответствующие гендерной идентичности - здесь прежде всего говорится об основных документах - удостоверении личности и паспорте (при его наличии), а также свидетельстве о рождении, без смены которого невозможна смена удостоверения личности. Понятие "соответствие гендерной идентичности" означает, что гендерный маркер и ФИО в ваших документах соответствуют гендеру, в котором вы себя ощущаете/осознаете.
Гендерлік сәйкестікке сәйкес келетін құжаттар - бұл ең алдымен негізгі құжаттар - жеке куәлік және төлқұжат (ол болған жағдайда), сондай-ақ ауыспастан жеке куәлігін ауыстыру мүмкін болмайтын туу туралы куәлік туралы айтылады. "Гендерлік сәйкестікке сәйкестігі" ұғымы сіздің құжаттарыңыздағы гендерлік маркер мен ТАӘ сіз сезінетін гендерге сәйкес келетінін білдіреді.
Гендерный маркер – отметка в графе "пол" в ваших документах, удостоверяющих личность (в удостоверении личности/паспорте/свидетельстве о рождении). Иногда это также называют "паспортным полом".
Гендерлік маркер - сіздің жеке басты куәландыратын құжаттарыңыздың (жеке куәлігіңіздің/төлқұжатыңыздың/туу туралы куәлігіңіздің) "жынысы" бағанындағы белгі. Кейде бұл "төлқұжаттық жыныс" деп аталады.